Bệnh giời leo do nhiễm viút herpes Zoster, chứ không phải do con giời nào bò ngang qua cơ thể chúng ta như lâu nay người dân vẫn nghĩ và bệnh thường xảy ra vào mùa mưa, thời tiết lạnh, độ ẩm cao. Bệnh còn do cơ thể mệt mỏi, stress kéo dài sức đề kháng yếu…
Để trị bệnh giời leo – zona, người dân thường nhai hột đậu xanh hoặc lá cây mướp ngọt rồi đắp lên chỗ bị bệnh, tuy có dễ chịu nhưng bệnh vẫn không sao hết được.
Trong những năm gần đây, số người mắc căn bệnh này gia tăng.
Bệnh có thể xuất hiện ở tất cả vùng da bên ngoài cơ thể như bụng, hai bên sườn, cổ, vai, mặt, lưng… nhưng giời leo ở phần hố mắt là nguy hiểm nhất và khó điều trị nhất.
Bệnh giời leo do nhiễm viút herpes Zoster, chứ không phải do con giời nào bò ngang qua cơ thể chúng ta như lâu nay người dân vẫn nghĩ và bệnh thường xảy ra vào mùa mưa, thời tiết lạnh, độ ẩm cao. Bệnh còn do cơ thể mệt mỏi, stress kéo dài sức đề kháng yếu…
Biểu hiện
Người bệnh có thể bị sốt, nóng rát, sưng vùng da chỗ bị bệnh, nhất là khi trời nắng nóng thì cảm giác càng khó chịu hơn. Sốt nhẹ khoảng 37 – 3805, người mệt mỏi, khó chịu, căng thẳng.
Giời leo có thể phát bệnh ở bất cứ vùng da nào của da trên cơ thể, nó kéo dài 10 – 15 ngày và gặp ở mọi lứa tuổi.
Tại vùng da bị bệnh, đầu tiên là cảm giác ngứa, đau rát, nhức nhối, sưng đỏ, sau đó nhanh chóng mọc nhiều nốt kế tiếp dạng phỏng nước, lúc đầu có màu đục nhạt sau chuyển sang màu đỏ nhạt rồi sau đó nhanh chóng bị phát tán ra nhiều phía và bên trong các nốt giời mọng nước, sưng to dần, đồng thời vẫn ngứa ngáy khó chịu nơi vùng da bị bệnh. Trường hợp nốt giời leo bị vỡ thì khả năng lây truyền bệnh càng nhanh hơn.
Sau khi các dấu hiệu của zona chấm dứt, người bệnh luôn cảm thấy đau nhức nhiều tại vùng da bị bệnh, nhất là tại các sẹo cho nên hình thành gọi là chứng đau sau zona, với đặc điểm là không giảm đau bằng các loại thuốc giảm đau thông thường. Do đó, để giảm đau thường phải phong bế bằng thuốc tê quanh các sẹo hoặc dùng thuốc tê xoa tại chỗ để làm dịu cơn đau.
Thông thường, bệnh zona không tái phát, chỉ bị một lần mắc trong đời và theo các nghiên cứu, có một tỉ lệ rất nhỏ xảy ra ung thư nội tạng ở những người cao tuổi bị zona.
Những sai lầm trong điều trị
Đã từ lâu, trong dân gian cho rằng chữa bệnh giời leo bằng cách đắp đậu xanh, gạo nếp hoặc các lá thuốc nam lên tổn thương da hoặc một số nơi còn tìm đến thầy cúng để cúng bái vẽ bùa phép, khoán bằng mực Tàu vòng xung quanh chặn không cho lan ra xung quanh. Tuy nhiên làm như vậy không chữa được bệnh mà còn tăng nguy cơ nhiễm trùng, gây loét, kích ứng da… Bởi vì, trong tuần lễ đầu, khi bệnh đang phát triển, dẫu cho có nhai gạo nếp đậu xanh hay bất cứ thứ gì lên vùng da bị bệnh thì không những bệnh không giảm mà còn làm cho chỗ bị bệnh bị bội nhiễm từ nước bọt của người nhai. Tuy nhiên, có trường hợp sau khi đắp khoảng một tuần lễ bệnh sẽ khỏi nên càng làm cho mọi người tin tưởng vào cách trị này. Đó là do có sự trùng hợp ngẫu nhiên, bởi vì sau 7 – 10 ngày, bệnh không điều trị cũng tự lui, vì đây là bệnh do virút. Do đó, đây là những cách điều trị vô cùng sai lầm, cho nên khi bị zona thì nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và hướng dẫn điều trị đúng cách. Đặc biệt, trong trường hợp zona xuất hiện ở gần mắt thì nguy cơ ăn vào giác mạc là rất lớn và gây nguy hiểm đến mắt. Bên cạnh đó, người bệnh cần có những biện pháp hỗ trợ tại nhà bằng những cách như giữ cho khu vực sang thương được sạch sẽ bằng xà bông nhẹ và nước, mặc quần áo rộng để tránh bị thương thêm khi quần áo tiếp xúc với sang thương, tránh những tiếp xúc da – chạm – da với những người chưa từng bị bệnh.
Cách phòng ngừa
Để căn bệnh này không làm ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt, công việc cần phải thực hiện các biện pháp phòng tránh.
Nếu đã từng mắc bệnh giời leo hoặc thủy đậu, thì nên quan tâm phòng tránh bệnh giời leo trong mùa mưa ẩm thấm, khi sức đề kháng suy yếu.
Tiêm ngừa bệnh giời leo bằng vắcxin zostavas. Đây là loại vắcxin được một số nước áp dụng cho những người trên 60 tuổi, bởi bệnh giời leo chủ yếu xuất hiện ở người lớn tuổi.
Mặt khác, do bệnh giời leo và bệnh thủy đậu do cùng một virút gây ra nên có thể phòng tránh bằng cách phòng ngừa bệnh thủy đậu:
Tiêm vắcxin phòng bệnh thủy đậu.
Không dùng chung đồ dùng cá nhân, dụng cụ ăn uống với bệnh nhân thủy đậu.
Không tiếp xúc trực tiếp với các chất dịch cơ thể của người bệnh thủy đậu.
Khử trùng các vật dụng trong gia đình đã từng dùng chung khi phát hiện có nguồn bệnh để hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm.
Bên cạnh đó, để ngăn chặn bệnh giời leo cũng như nhiều căn bệnh khác, nên xây dựng lối sống lành mạnh, vui tươi, thường xuyên vận động, suy nghĩ lạc quan, tránh căng thẳng kéo dài và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng. Xây dựng hệ thống miễn dịch khỏe mạnh chính là phương án hữu hiệu để ngăn chặn sự tỉnh giấc của những virút gây thủy đậu trước đây còn sót lại.
